ขี้หนอน
ชื่อวิทยาศาสตร์: Zollingeria
dongnaiensis Pierre จัดอยู่ในวงศ์เงาะ (SAPINDACEAE),
สมุนไพรขี้หนอน มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ: ขี้มอด (ขอนแก่น, นครราชสีมา)
ลักษณะของขี้หนอน
ต้นขี้หนอน จัดเป็นพรรณไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลางถึงขนาดใหญ่
มีความสูงของต้นประมาณ 20 เมตร
เรือนยอดเป็นรูปไข่หรือเป็นพุ่มกลม โปร่ง เปลือกต้นด้านนอกเป็นสีเทาดำ เรียบ
แตกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ มีรูระบายอากาศสีน้ำตาลทั่วไป ส่วนเปลือกด้านในเป็นสีขาว
ตามลำต้นหรือกิ่งไม้จะมีหนามยาว ๆ อยู่ประปราย ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด มีเขตการกระจายพันธุ์ทั่วไปในป่าผลัดใบ
ชายป่า ที่รกร้างและด้านหลังชายหาด ที่ความสูงตั้งแต่ระดับน้ำทะเลปานกลางถึง 375
มิลลิเมตร,
ใบขี้หนอน ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคู่
ออกเรียงเวียนสลับ มีประมาณ 5-8 คู่
ใบย่อยออกเรียงตรงข้ามกัน หรือเยื้องกันเล็กน้อย
ลักษณะของใบเป็นรูปรีหรือรูปขอบขนาน ปลายใบมนหรือสอบ โคนใบเบี้ยว ส่วนขอบใบเรียบ
ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-6.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-16
เซนติเมตร หลังใบเป็นสีเขียวเป็นมัน ส่วนท้องใบมีขนสั้นนุ่ม
แผ่นใบห่อเข้าเล็กน้อย เส้นแขนงใบมีข้างละประมาณ 7-9 เส้น
ส่วนก้านใบย่อยยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร
ดอกขี้หนอน ออกดอกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามซอกใบค่อนไปทางปลายกิ่ง
ช่อดอกยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร
ดอกเป็นสีขาวหรือสีเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ และเป็นแบบแยกเพศ
กลีบเลี้ยงดอกเป็นสีเขียวมี 5 กลีบ
เมื่อดอกบานเต็มที่จะมีขนาดกว้างประมาณ 3-4 เซนติเมตร
ออกดอกในช่วงประมาณพฤศจิกายนถึงเดือนมกราคม ดอกมีพิษถ้ากินเข้าไปจะทำให้ตายได้
ผลขี้หนอน ผลเป็นผลแห้ง
มีปีกยาว 3 ปีก เรียงตามยาว ภายในผลมีเมล็ดสีน้ำตาลอ่อน
เมล็ดมีลักษณะเป็นรูปไข่ มีขนาดกว้างประมาณ 1-2 เซนติเมตร
ผลจะแก่ในช่วงประมาณเดือนมกราคมถึงเดือนพฤษภาคม
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ประโยชน์และสรรพคุณของต้นขี้หนอน คลิกที่นี่
แหล่งข้อมูล: หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์
เที่ยงบูรณธรรม). “ขี้หนอน”. หน้า 138.
การสำรวจทรัพยากรป่าไม้เพื่อประเมินสถานภาพและศักยภาพ
สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี).
“ขี้หนอน”. [ออนไลน์].
เข้าถึงได้จาก : inven.dnp9.com/inven/. [31 ม.ค. 2015].
ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ
สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้.
“ขี้หนอน”. [ออนไลน์].
เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th. [31 ม.ค. 2015].
ศูนย์ปฏิบัติการโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ, กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. “ขี้หนอน”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.goldenjubilee-king50.com. [31 ม.ค. 2015].
ผักพื้นบ้านในประเทศไทย, กรมส่งเสริมการเกษตร. “ขี้หนอน”.
[ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : 203.172.205.25/ftp/intranet/Research_AntioxidativeThaiVegetable/.
[31 ม.ค. 2015].
medthai.com."ขี้หนอน
สรรพคุณและประโยชน์ของต้นขี้หนอน 12 ข้อ !".[ออนไลน์].เข้าถึงได้จาก https://medthai.com/ขี้หนอน [14/04/2019]
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น